Hokken en ketenproject Dongeradeel
Dongeradeel kende een lange traditie van eigen onderkomens van de jeugd. Omdat deze bouwwerken niet aan de wettelijke eisen voldeden, kregen ze het etiket ‘illegaal’. Toch hadden ze een belangrijke functie. Ze gaven jongeren een ontmoetingsplek in eigen woonplaats. De gemeenteraad van Dongeradeel wilde na jarenlang gedogen de honken gaan verbieden. Omdat daarover geen overleg was geweest met de jeugd, hebben wij voorgesteld het besluit een jaar uit te stellen. In dat jaar konden we tijdens 18 discussie-avonden door de hele gemeente de meningen inventariseren. Van jongeren, van ouders, van omwonenden, van dorpsbelangen, andere betrokkenen, kortom van iedereen. Uitnodigingen zijn in ieder dorp huis-aan-huis verspreid.
De agenda voor de avonden zag er zo uit:
- Wat heeft de jeugd op dit moment als ontmoetingsplaats(en)?
- Hoe wordt dat gewaardeerd?
- Wat zijn wensen voor de toekomst?
Daarnaast hebben we een ‘caravantour’ georganiseerd. Met de gemeenteraad en het college van B&W zijn we op bezoek geweest bij een aantal onderkomens.
Conclusies
De meningen liepen nogal uiteen. De één vond de honken wel best, je bent tenslotte maar één keer jong en daar moet je vooral van genieten. En ach, veiligheid en alcohol, ‘het loopt allemaal zo’n vaart niet’. De ander maakte zich zorgen. Wat gebeurt er allemaal in die keten? Wie houdt een oogje in het zeil, hoe zit het met alcoholgebruik, is er ook drugs en zit de jeugd er niet te vaak en te lang?
Wij hebben de conclusies van de avonden en de tour van de raad kunnen samenvatten in 12 punten:
- Jongeren moeten een ontmoetingsplek hebben in eigen dorp.
- ‘Illegale’ onderkomens zijn een knap stukje zelfwerkzaamheid.
- Onderkomens op openbaar terrein zijn onterecht de verantwoordelijkheid van de gemeente.
- Een caravan als jeugdonderkomen is niet voldoende veilig te maken.
- Alcoholgebruik in jeugdonderkomens is gemiddeld hoger dan verantwoord.
- Alcoholgebruik onder de 16 jaar is algemeen aanvaard.
- Door groepsdruk is het vaak moeilijk ’tegen’ de gang van zaken te zijn.
- Overlast bij onderkomens is alleen daar, waar afspraken en toezicht ontbreken.
- ‘Illegale’ onderkomens zijn tijdelijke voorzieningen, niet voor iedereen.
- Mede door ‘illegale’ onderkomens hebben gesubsidieerde honken het moeilijk.
- Van het officiële gemeentelijk beleid komt in de praktijk weinig terecht.
- De ‘gemeente bekent geen kleur’, reageert alleen bij klachten en problemen.
Vervolg
Aan de hand van deze conclusies, heeft de gemeenteraad wat betreft jeugdonderkomens het volgende besloten:
- Illegale onderkomens moeten verdwijnen.
- Bestaande onderkomens mogen nog maximaal 4 jaar blijven staan.
- Voor legale alternatieven wordt € 440.000,- gereserveerd.
Door onze tussenkomst is voorkomen dat besluitvorming zou plaats vinden zonder inbreng van jongeren en andere betrokkenen. Dat heeft geleid tot een besluit met breed draagvlak. Belangrijk voor de brede steun was het feit dat een overgangsperiode van vier jaar is aangehouden, waardoor vriendengroepen in bestaande onderkomens nog voldoende tijd plezier konden hebben van hun honk. Daarnaast bleek uit de reservering dat de behoefte aan ontmoetingsplekken serieus is genomen.